పాలెగాపుకు రామలింగడు బుద్ధి చెప్పుట
ఒకరోజు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు సభలో ఉండగా కొందరు నగరశివారు గ్రామీణప్రజలు వచ్చి అడవిజంతువుల బాధను వివరించారు. దేవరవారు తగురక్షణ కల్పించకపోతే వారు జీవించలేరు అని పాదాలపై పడి వేడుకున్నారు. వారిబాధలు విన్న రాయలు వారికి అభయం ఇచ్చి పంపించాడు. నరమాంసం చిమరిగిన పెద్దపులి రాత్రులు ఆరుబయట నిద్రించేవారిపై దాడిచేసి వారి నోటకు చేరుకుంటుంది. దాన్ని గ్రామీణులం ఏం చేయలేక ఏలినవారికి మొరపెట్టుకుంటున్నారు అని వారు చెప్పారు.
ఈ మాటలు రాయలువారి చెవుల్లో గింగురుమంటూ ఆయన అన్యమనస్కుడై ఉండగా, సభలో ఉన్న తెనాలి రామలింగకవి ఆయనను గమనించి "ప్రభూ! మీకు ఏదో ఆలోచనలో ఉన్నారు. ఆ పులిని వధించేందుకు ఎవరినీ పంపాలని ఆలోచిస్తున్నారు కదూ!" అని అన్నాడు. రాయలవారు "పల్లెవాసులు ప్రాణాలకు పెనుగండంగా ఉన్న పెద్దపులిని ఎదుర్కొనే ధైర్యం వారికి లేదు. మేమే స్వయంగా వెళ్ళాలి. ప్రస్తుతం నా పరిస్థితి చూస్తే పులివేటపై ఆసక్తి లేదు. ఎవరినీ పంపాలని ఆలోచిస్తున్నాను, నీవు నన్ను బాగా పసిగట్టావు" అని చెప్పారు.
"కొంతమంది సైన్యాన్ని పంపితే సరిపోతుంది, కొంత ప్రాణనష్టం ఉంటుంది" అని రాయల మాటలు సభలో ఖంగుమన్నాయి. తెనాలిరామలింగుడు "ప్రభూ, నన్ను పంపండి" అని విన్నవించాడు. సభలో ఉన్న మహామంత్రి తిమ్మరుసు, తాతాచార్యులు "ఇంకేం, మన రామలింగకవి చెప్పిన ఆసాహసినే పులివేటకు పంపుదాం" అని సమ్మతించారు. రాయలు "రామలింగా! నీకు ఆ రుద్రసింహుడు ధైర్యసాహసాలపై నమ్మకం ఉందా? అతడు నీకెలా తెలుసు?" అని అడిగాడు.
రామలింగడు "రుద్రసింహుడు, పల్లెజగత్తులో తిరుగుబాటులను అణచడానికి, శత్రువుల జొరబాటులను కట్టించడానికి నియమించబడ్డాడు. అతడు సాహసంతో కూడినదే కాకుండా సాహిత్యపిపాసి కూడా. అతనితో ఉన్న పరిచయం ప్రకారం అతడు ఎంతమాత్రం క్రూరస్వభావం కలిగి ఉన్నా, అతని మాటలు నమ్మి చూద్దాం" అని చెప్పాడు.
రాయలు రాజభటులను పంపించి, వీరరుద్రసింహుడు బసచేసే చోటనుంచి వెంటనే రప్పించాడు. "రుద్రసింహా! నీవు నగరానికి వచ్చి నన్ను ఎందుకు కలవలేదు? ఇప్పుడు రామలింగకవి చెప్పగా నిన్ను పిలిపించాను. నీవు నరమాంసాన్ని తినే పెద్దపులిని వధించాలి. ఈ పనిని మాచే నియమింపబడే ఏ పాలెగాపులతో చేయించలేదు, నీకే తొలి అవకాశం ఇస్తున్నాను. ఏమంటావు?" అని అడిగాడు.
రుద్రసింహుడు "తమ ఆజ్ఞ మహారాజా, మీ కోసం ప్రాణాలైనా సమర్పించటానికి సిద్ధంగా ఉన్నాను" అని తలవంచి నమస్కరించాడు. "మీతో జెగజ్జెట్టీలాంటి సైనికులు వందమందిని పంపిస్తాను. ఆ పులివధ జరిగితీరాలి. ఆ పల్లెలకు దానిపీడ వదిలిపోవాలి, ఇదే నా కోరిక" అని చెప్పి రాయలు సింహాసనం దించి కిందకివచ్చి వీరసింహుడి భుజం తట్టాడు.
వీరరుద్రసింహుడు సైనికులతో అడవిలో గాలింపు చర్యలు చేపట్టారు. కానీ పులి కనిపించలేదు. దాని అడుగుల ముద్రలు కొంతవరకే కనిపించాయి. రామలింగుడు రుద్రసింహుని గమనించి "మీ వ్యూహం ఏమీ అర్థం కావడం లేదు" అని అడిగాడు.
ఇంతలో ఒక చిన్న గుడారం వేసి సైనికులు విశ్రాంతి తీసుకున్నారు. చీకట్లు పడటంతో రామలింగడు అలసిపోయి నిద్రలోకి జారుకున్నాడు. వీరరుద్రసింహుడు తన సైన్యంతో రహస్యంగా ప్లాన్ చేసుకుని, పులిని తెల్లారేసరికి చంపి తీసుకురమ్మని చెప్పారు. ఉదయానికి పులిని చంపి గుడారం ముందు పడేశారు.
పులి శవం చూసి రుద్రసింహుడు భయంతో "ఎంత పెద్ద పులి! ఎలా చంపగలడు" అని అనుకున్నాడు. సైనికులు "మన రుద్రమసింహుల వారు ఆ పులిని తెల్లవార్లు వెదికి వేటాడి చంపారు" అని చెప్పగా, రామలింగకవి "రక్షించండి, రక్షించండి" అంటూ అరవసాగాడు.
సైనికులు "పులిని రుద్రసింహులు చంపారు. మీరు పులి చంపబడినదని తెలియక బాధపడుతున్నారు" అని చెప్పారు. రామలింగుడు సంతోషంతో బయటకు వచ్చాడు. "పులిని రాయలవారికి చూపించాలి" అని భావించి, రాజదర్భారుకు వెళ్లారు.
సభలో రామలింగకవి కి పులివేటకు ధైర్యం ఉండటం, తనపై ఉన్న అంగీకారం మీద మహారాజా ప్రశంసలు చలిపించారు. "రామలింగా, నువ్వే పులిని చంపావా?" అని అడిగాడు. రామలింగుడు "పులిని చంపినది నేను కాదు. అది సైనికులు, అందులో కొన్ని గాయాలు కూడా ఉన్నాయని వివరించాను. మీకు పులి చంపిన వారు నేనే కాదు, రుద్రసింహులు" అని చెప్పాడు.
సభలోని వారు "రామలింగకవి సత్యాన్ని చెప్పాడు, మనకు ఆయనకు కృతజ్ఞతలు" అని గట్టిగా చెప్పారు. రాయలు "రామలింగా, నీవు కవివే కాదు, దేశాభిమానివి. నీలాంటి దేశభక్తులు అందరికీ మార్గదర్శకులు" అని మెచ్చుకున్నాడు.
రుద్రమసింహుడు "నేను సాహిత్యాభిలాషతో ఈ దేశానికి రావడం, రామలింగకవి సాహిత్యాన్ని ఇచ్చే కొరకు నా సాహసంతో గుర్తింపు పొందాను" అని చెప్పాడు. "ఇటువంటి సాహసం వలన నా పరిస్థితి ఎలా ఉంటుంది?" అని ప్రశ్నించాడు.
రామలింగుడు "ఈ రుద్రసింహుడు పల్లె ప్రజలను అనేకంగా బాధిస్తూ, సాహిత్యమంటే కేవలం మాసం మన్నించి కొనుగోలు చేయడానికి ప్రయత్నం చేస్తూ ఉన్నాడు. అతని పద్ధతులు క్షమించదగ్గవి కాదు" అని వివరణ ఇచ్చాడు. "అతడు తప్పులు చేయకుండా సాహిత్యాన్ని అంకితం ఇవ్వలేదు. అందుకే నన్ను పంపించి అతడికి బుద్ధి చెప్పాను" అని స్పష్టమైంది.