మే డే ఎలా మొదలైంది? కార్మిక దినోత్సవం చరిత్ర ఏమిటి?

ఎనిమిది గంటల పని, ఎనిమిది గంటలు వినోదం, ఎనిమిది గంటలు విశ్రాంతి కావాలన్న బ్యానర్ పట్టుకుని 1858లో ఆస్ట్రేలియాలో ఎనిమిది గంటల పని దినోత్సవ మూడో వార్షికోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్న కార్మిక సంఘం అధ్యక్షుడు ఆర్ మిల్లర్, కార్యదర్శి జి. రావెన్‌స్క్రాఫ్ట్, సభ్యులు

మే 1.. అంటే ‘మేడే’. దీన్ని అంతర్జాతీయ కార్మిక దినోత్సవం అని కూడా పిలుస్తారు. అమెరికాలో మాత్రం ప్రస్తుతం దీన్ని ‘లాయల్టీ డే’గా వ్యవహరిస్తున్నారు.

చాలా దేశాల్లో మే డేని సెలవు దినంగా పాటిస్తారు. ఈ కార్మిక దినోత్సవ ఆవిర్భావాన్ని ఏ ఒక్క దేశానికో, సంఘటనకో ముడిపెట్టలేం. కానీ 1886లో షికాగోలోని హే మార్కెట్‌లో జరిగిన కార్మికుల ప్రదర్శనే ఈ మేడే పుట్టుకకు పునాది వేసిందని చెబుతారు. కార్మికులకు ఎనిమిది గంటల పని విధానం గురించి నినదిస్తూ 1886, మే1న చాలామంది కార్మికులు పోరాటం చేపట్టారు. దానికి మద్దతుగా నాలుగు రోజుల తరవాత షికాగోలోని హే మార్కెట్‌లో చాలామంది ప్రదర్శన నిర్వహించారు. కానీ ఆ ప్రదర్శన ఉద్రిక్తంగా మారడంతో పోలీసులు జరిపిన కాల్పుల్లో కొందరు కార్మికులు చనిపోయారు. ఆ సంఘటన అనంతరం 1889 నుంచి 1890 వరకు అనేక దేశాల్లో కార్మికుల ఉద్యమాలూ, నిరసన ప్రదర్శనలూ చోటుచేసుకున్నాయి. 1890, మే 1న బ్రిటన్‌లోని హైడ్ పార్క్‌లో చేపట్టిన ప్రదర్శనకు దాదాపు 3 లక్షల మంది కార్మికులు హాజరయ్యారు. రోజులో కేవలం 8 గంటలు మాత్రమే పనివేళలు ఉండాలన్నదే ఆ ప్రదర్శనలో పాల్గొన్న వారి ప్రధాన డిమాండ్. ఆ పైన అనేక యూరోపియన్ దేశాల్లో ఇదే నినాదంతో ప్రదర్శనలు జరిగాయి. క్రమంగా షికాగోలో జరిగిన కార్మిక ప్రదర్శనలో చనిపోయిన వారికి గుర్తుగా మే 1ని కార్మిక దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలన్న ఒప్పందం కూడా కుదిరింది. ఆపై ప్రపంచవ్యాప్తంగా మే డే స్వరూపం మారుతూ వచ్చింది. అనేక దేశాల్లో ఆ రోజున పోరాటాలూ, నిరసన ప్రదర్శనలూ చేపట్టడం పరిపాటైంది.

1900 నుంచి 1920 వరకూ యూరప్‌లో ప్రభుత్వ, ధనిక వ్యాపారుల దోపిడీని ఎండగడుతూ సోషలిస్టు పార్టీల ఆధ్వర్యంలో మే1న నిరసన ప్రదర్శనలు జరిగేవి. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో మే డే నాడు యుద్ధ వ్యతిరేక ప్రదర్శనలు చేపట్టేవారు. తరవాతి దశకాల్లో మే 1ని నాజీల వ్యతిరేక దినోత్సవంగా జరిపేవారు. హిట్లర్ పాలనలో ఆ రోజుని జాతీయ కార్మికుల దినోత్సవంగానూ జరుపుకునేవారు. ఇటలీలో ముస్సోలిని, స్పెయిన్‌లో జనరల్ ఫ్రాంకోలు మే డే పైన అనేక ఆంక్షలను విధించారు. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తరవాత యూరొపియన్ దేశాల్లో మే1ని సెలవు దినంగా పాటించడం మొదలుపెట్టారు. అనంతరం అనేక దేశాలు ఇదే బాటలో నడిచాయి. చాలా దేశాల్లో కార్మికులకు సంబంధించిన అనేక సంక్షేమ పథకాలు ఆ రోజునే అమల్లోకి రావడం మొదలయ్యాయి.

అటు సంక్షేమ పథకాల అమలుతో పాటు నిరసన కార్యక్రమాలకూ మే 1 వేదికగా మారింది. వేర్వేరు దేశాల్లో పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థపై నిరసన ప్రదర్శనలు కూడా ఆ రోజునే మొదలయ్యాయి. అనేక ఇతర కార్మిక ఉద్యమాలూ మే డే నాడే ప్రాణం పోసుకున్నాయి. భారత్‌లోని కొన్ని రాష్ట్రాల్లో మే డేని సెలవు దినంగా పాటిస్తారు. ట్రేడ్ యూనియన్లు ఇదే రోజున ధర్నాలతో పాటు ర్యాలీలు, ఇతర ప్రదర్శనలనూ చేపడతాయి. కార్మికుల పని వాతావరణంతో పాటు వేతనాలూ మెరుగవ్వాలన్నది చాలాకాలంగా లేబర్ యూనియన్ల ప్రధాన డిమాండ్‌గా మారింది.

మే డేని ఎందుకు జరుపుకుంటారు? కార్మిక దినోత్సవ చరిత్ర ఇక్కడ తెలుసుకోండి.

మే డేని ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎందుకు జరుపుకుంటారు? మే డే ఎప్పుడు మొదలైంది? (may day speech in telugu) ఏ ఏ దేశాల్లో ఎలా జరుపుకుంటారనే వివరాలు ఈ ఆర్టికల్లో అందించాం. మే డేకి సంబంధించిన పూర్తి సమాచారం ఇక్కడ చూడండి.

తెలుగులో మేడే స్పీచ్‌ (May Day speech in Telugu) :

(ప్రతి సంవత్సరం మే 1వ తేదీన అంతర్జాతీయ కార్మిక దినోత్సవాన్ని లేదా మే డేను ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుపుకుంటారు. ఈ సందర్బంగా కార్మీకుల కృషిని గుర్తు చేసుకోవడంతో పాటు వారి హక్కుల గురించి తెలుసుకోవడం జరుగుతుంది. మన దేశంలో కూడా ఈ సంప్రదాయం ఉంది. కానీ చాలామందికి అసలు మే డే అంటే ఏమిటి? మే డే ఎలా మొదలైంది? అసలు మే (ప్రత్యేకత గురించి తెలియదు. ఈ విషయాల గురించి ఈ ఆర్టికల్లో (1/8/ 03/ 506661 1౧ 181190) అందించాం. మే డే అనేది అంతర్జాతీయంగా (ప్రత్యేకమైన రోజు... మేడేకి సంబంధించిన పూర్తి వివరాలు ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి. మేడే... అంటే అంతర్జాతీయ కార్మిక దినోత్సవం. మే డే పుట్టుకకు కార్మికుల పోరాటాలు, ఉద్యమాలే కారణం. తమ పనిగంటలు తగ్గించమని కోరుతూ 1886లో షికాగోలో హే మార్కెట్‌లో కొంతమంది కార్మికులు ఉద్యమించారు. ఈ పోరాటమే మే డే ఆవిర్భావానికి కారణంగా చెబుతుంటారు. ఆ ఏడాది మే 1వ తేదీన చాలామంది కార్మికులు నిరసనలు చేపట్టారు. వీరికి మద్దతుగా హే మార్కెట్‌లో మరికొంతమంది కార్మికులు పోరాడగా పోలీసులు కాల్పులు జరిపారు. ఆ కాల్పుల్లో కార్మికులు చనిపోయారు. ఈ ఘటన తర్వాత ఒక ఏడాది పాటు చాలా దేశాల్లో కార్మికులు ఉద్యమాలు, నిరసనలు ప్రదర్శనలు చేశారు. రోజులో కేవలం 8 గంటలు మాత్రమే పనివేళలుగా ఉండాలనేదే అప్పటి కార్మికుల ప్రధాన డిమాండ్‌. ఈ డిమాండ్‌తోనే అనేక యూరోపియన్‌ దోశాల్లో ప్రదర్శనలు జరిగాయి. ఈ నేపథ్యంలో మే 1వ తేదీన షికాగోలో చనిపోయిన కార్మికులకు గుర్తుగా మే డేని జరుపుకోవాలని కొందరు కార్మిక నాయకులు నిర్ణయం తీసుకున్నారు. అలా మే డే ఉద్బవించింది. అప్పటి నుంచి చాలా దేశాల్లో మే 1న మేడేని జరుపుకుంటున్నారు. అంతేకాదు ఆరోజున పోరాటాలు, నిరసనలు చేపడుతుంటారు. కార్మికుల సమస్యలపై ప్రసంగిస్తుంటారు. రెండో ప్రపంచ యుధ్ధం తర్వాత యూరోపియన్‌ దేశాలు మే 1ని సెలవుగా ప్రకటించాయి. ఇదే సంప్రదాయాన్ని చాలా దేశాలు కూడా పాటిస్తున్నాయి. కార్మికులకు సంబంధించిన సంక్షేమ పథకాలు, సంక్షేమ కార్యక్రమాలు మే 1వ తేదీన ప్రారంభించడం కూడా ఆనవాయితీగా వస్తుంది.

మన దేశంలో మే డే (may day in india)

మన దేశంలో కూడా మే డేకి ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. ఇతర దేశాల్లోలాగానే మన దేశంలో కూడా పెద్ద ఎత్తున కార్మిక పోరాటాలు జరిగాయి. మన దేశంలో 1862లో కలత్తాలోని కార్మికుల పని గంటల కోసం హౌరా రైల్వే స్టేషన్‌లో సమ్మే చేశారు. 1920లో [ట్రేడ్ యూనియన్‌ ఏర్పడింది. ఈ ట్రేడ్ యూనియన్‌ ద్వారా కార్మికుల్లో చైతన్యం పెరిగింది. తొలిసారిగా భారత్‌లో 1923లో మే డేని పాటించారు. భారతదేశంలో మొదటి కార్మిక దినోత్సవాన్ని మే 1, 1923న చెన్నైలో జరుపుకున్నారు. మొదటి మే డే వేడుకలను లేబర్‌ కిసాన్‌ పార్టీ ఆఫ్‌ హిందుస్థాన్‌ నిర్వహించింది. ఈ సందర్బంగా పార్టీ అధినేత కామ్రేడ్‌ సింగరవేలర్‌ రెండు సమావేశాలు ఏర్పాటు చేశారు. కార్మిక దినోత్సవాన్ని వివిధ భారతీయ ర్మాఫ్రాలలో అనేక పేర్లతో జరుపుకుంటారు. మే డే అనేది అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన పేరు. కార్మిక దినోత్సవాన్ని హిందీలో "కమ్‌గర్‌ దిన్‌" అని, కన్నడలో షకార్మిక దినచరనేష అని, తెలుగులో "కార్మిక దినోత్సవం" అని, మరాఠీలో "కమ్‌గర్‌ దివస్‌" అని, తమిళంలో "ఉజైపలర్‌ ధీనం" అని, మలయాళంలో "తొజిలాలీ దినమ్‌” అని, బెంగాలీలో "పోమిక్‌ దిబోష్‌” అని పిలుస్తారు.

మే డేకి సంబంధించి ముఖ్యమైన విషయాలు (interesting facts of May day )

* 1886లో మే డేను అంతర్జాతీయ కార్మికుల దినోత్సవంగా జరుపుకోవడం మొదలుపెట్టారు. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుపుకునే కార్మిక సెలవుదినం. * 1894లో యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌ కార్మికుల సహకారం, విజయాలను గుర్తించడానికి కార్మిక దినోత్సవాన్ని జాతీయ సెలవు దినంగా ప్రకటించింది. * మేడేనికార్మికుల త్యాగానికి ప్రతీకగా జరుపుకోవడం సంప్రదాయంగా మారింది. * కార్మిక దినోత్సవాన్ని సూచించే ఎర జెండాను మే డే రోజు ఎగురవేస్తారు.

భారతదేశంలో కార్మిక చట్టాలు (Labour Laws in India)

మేడే సందర్బంగా ప్రతి ఒక్కరూ కార్మికుల సంబంధించిన చట్టాల గురించి కచ్చితంగా తెలుసుకోవాలి. భారతదేశంలో కార్మికుల హక్కులను కాపాడటానికి, న్యాయమైన పని పరిస్థితులను నిర్దారించడానికి కార్మిక చట్టాలు చాలా ముఖ్యమైనవి. భారత రాజ్యాంగం ర్యాష్ట విధాన నిర్దేశక సూత్రాలు (DPSPs) ద్వారా శ్రమ గౌరవాన్ని కూడా సమర్ధిస్తుంది. భారతదేశ కార్మిక చట్టాల్లో మార్పులు జరిగాయి. 29 కేంద్ర చట్టాలను నాలుగు సమగ్ర కోడ్‌లుగా ఏకీకృతం చేసింది. * వేతనాల కోడ్‌, 2019 * సామాజిక భద్రతపై కోడ్‌, 2020 * పారిశ్రామిక సంబంధాల కోడ్‌, 2020 * వృత్తి భద్రత, ఆరోగ్యం, పని పరిస్థితుల కోడ్‌, 2020 ఈ చట్టాలు వేతనాలు, ఉద్యోగ భద్రత, భద్రత, ఆరోగ్యం, పని గంటలు, ప్రావిడెంట్‌ ఫండ్‌ , ఎంప్లాయీ స్టేట్‌ ఇన్సూరెన్స్‌ (6), (గ్రాట్యుటీ మరియు (ప్రసూతి ప్రయోజనాల వంటి సామాజిక ప్రయోజనాలను కవర్‌ చేస్తాయి.

భారతదేశంలో కార్మిక హక్కులు (Labour Rights in India)

భారతదేశంలో కార్మిక హక్కులు రాజ్యాంగం, కార్మిక చట్టాలు రెండింటి కింద రక్షించబడ్డాయి. కీలకమైన రాజ్యాంగ నిబంధనలలో ఇవి ఉన్నాయి. * ఆర్టికల్‌ 23 & 24: బలవంతపు శ్రమ, బాల కార్మికులను నిషేధించండి. * ఆర్టికల్‌ 39: సమాన పనికి సమాన వేతనం హామీ ఇస్తుంది. * ఆర్టికల్‌ 41: పని హక్కు, విద్య, ప్రజా సహాయం. * ఆర్టికల్‌ 43: జీవన వేతనం, గౌరవాన్ని నిర్దారించే పరిస్థితులు.

భారతదేశం కూడా అనేక IL౦ ఆమోదించిన ఒప్పందాలు

• కాన్వెన్షన్ నెం. 138 (కనీస వయస్సు)

• కన్వెన్షన్‌ నం. 182 (బాల కార్మికుల చెత్త రూపాలు)

భారతదేశంలో కార్మిక హక్కుల్లో ఆమోదించినవి...

• న్యాయమైన వేతనాలు పొందే హక్కు

• సురక్షితమైన పని పరిస్థితులకు హక్కు

• యూనియన్లు ఏర్పాటు చేయడానికి లేదా యూనియన్లలో చేరడానికి హక్కు

• సామాజిక భద్రత హక్కు

• పని ప్రదేశంలో వివక్ష చూపకుండా ఉండే హక్కు అయితే కార్మికుల సమస్యలు, వారు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు అలాగే ఉన్నాయి. భారతదేశంలోని (శ్రామిక శక్తిలో దాదాపు 90 శాతం ఉన్న అనధికారిక కార్మికులు తరచుగా ఈ హక్కులను పొందలేకపోతున్నారు. ఈ-శ్రమ్‌ పోర్టల్‌, PM శ్రమ యోగి మాన్‌ ధన్‌, MGNREGA వంటి పథకాలు అసంఘటిత రంగ కార్మికులను రక్షించడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.

ఇతర దేశాల్ల వేర్వేరు 'పేర్లతో (మే డే) కార్మిక దినోత్సవం..

ప్రపంచంలో దాదాపుగా అన్ని దేశాల్లో మే డే అంటే కార్మిక దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. అయితే కొన్ని దేశాల్లో వేరే పేర్లతో కూడా కార్మిక దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. అలాంటి దేశాల్లో బంగ్లాదోశ్‌ కూడా ఒకటి. బంగ్లాదేశ్‌ రాణా ప్లాజా భవనం కుప్పకూలిన ఘటనలో మరణించిన కార్మికుల జ్ఞాపకార్ధం ఏప్రిల్‌ 24ని కార్మిక భద్రతా దినంగా జరుపుకుంటుంది. అలాగే మే 1వ తేదీన కార్మిక దినోత్సవంగా కూడా జరుపుకుంటుంది. అదేవిధంగా జపాన్‌లో లేబర్‌ డేని అధికారికంగా నవంబర్‌ 23న లేబర్‌ థాంక్స్‌ గివింగ్‌ డేగా జరుపుకుంటారు. ఇక చైనా ప్రభుత్వం మే డే సందర్బంగా మూడు రోజుల పాటు సెలవులు ప్రకటిస్తుంది. అలాగే అంతర్జాతీయ కార్మికుల దినోత్సవం సందర్బంగా ప్రాన్స్‌, (గ్రీస్‌, జపాన్‌, పాకిస్తాన్‌, యునైటెడ్‌ కింగ్‌డమ్‌, యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌తో సహా అనేక దేశాల్లో నిరసనలు జరుగుతాయి.

ప్రపంచ కార్మిక దినోత్సవం అనేది శ్రామిక ప్రజలు తమ సాధారణ విధుల నుంచి విరామం తీసుకోవడానికి కేటాయించిన రోజు. కార్మికుల హక్కుల కోసం వాదించడానికి, ఇతర కార్మికులకు సంఘీభావంగా నిలబడటానికి మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న కార్మికుల విజయాలను జరుపుకోవడానికి ఇది ఒక అవకాశం. మేడే రోజున కార్మిక హక్కులను గుర్తు చేసేందుకు వివిధ కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు. కార్మిక హక్కులపై అవగాహన పెంచేందుకు వివిధ మార్గాల ద్వారా సందేశాలు కూడా అందడేస్తారు.

అంతర్జాతీయ కార్మిక దినోత్సవం 2025 ఫేమస్‌ కొటేషన్స్‌ (International Labour day 2025 Quotes)

అంతర్జాతీయ శ్రామిక దినోత్సవాన్ని చాలా మంది తత్త్వవేత్తలు చాలా రకాలుగా వివరించారు. ప్రజలు అర్ధమయ్యేలా తెలియజేశారు. సామాజిక తత్త్వవేత్తల కోటేషన్స్‌ కొన్ని చాలా ఫేమస్‌ కూడా అలాంటి కొటేషన్స్‌ని ఈ దిగువున అందించాం

• డబ్బు సంపాదించడానికే కాదు, జీవితాన్ని రూపాందించుకోవడానికి కూడా పని చేస్తారు- మార్క్‌ చాగల్‌

• కఠినమైన శక్తి దృఢమైన ధైర్యం ద్వారా శ్రమ, బాధాకరమైన కృషి ద్వారా మాత్రమే మనం మంచి విషయాలకు తెలుసుకోగలం.'- థియోడర్‌

రూజ్‌వెల్స్‌

• "గొప్ప శ్రమ లేకుండా ఏ మానవ కళాఖండం సృష్టించబడ లేదు." - ఆండ్రీ గిడే

• "మీరు చేస్తే తప్ప ఏదీ పని చేయదు."- మాయా ఏంజెలో

• "శ్రమ లేకుండా, ఏదీ అభివృధి చెందదు.” - సోఫోకిల్స్‌

• "నేను తలతో లేదా చేతితో శ్రమతో కూడిన గౌరవాన్ని నమ్ముతాను; ప్రపంచం ఏ మనిషికి రుణపడి ఉండదు, కానీ ప్రతి మనిషికి జీవించే

అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది." -జాన్‌ డి. రాక్‌ఫెల్లర్‌

మేడే ప్రాముఖ్యత (May day importance)

మేడే ప్రాముఖ్యతను తెలియజేసే మరికొన్ని అంశాలను ఈ దిగువున చూడొచ్చు.

• మేడేఒక ముఖ్యమైన రోజు ఎందుకంటే ఇది బహుళ అర్థాలను కలిగి ఉంది. కార్మికులు వారి హక్కుల కోసం పోరాడుతున్న పోరాటాలను గుర్తు చేస్తుంది.

• సమాజానికి కార్మికులు చేసిన సేవలను గౌరవించే రోజు, న్యాయమైన వేతనాలు, సురక్షితమైన పని పరిస్థితులు, ఇతర కార్మిక సంబంధిత సమస్యల కోసం జరుగుతున్న పోరాటాల గురించి అవగాహన కల్పించే రోజు.

• మేడే అనేది అంతర్జాతీయ సంఘీభావ దినం, ఎందుకంటే ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక దేశాలలో పాటించబడుతుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా కార్మికులను ప్రభావితం చేసే సమస్యలపై అవగాహన పెంచడానికి కార్మిక సంఘాలు, వర్కర్‌ ఆర్గ నైజేషన్‌లకు ఒక అవకాశంగా ఉపయోగపడుతుంది.

• మేడేవసంతకాలం ప్రారంభం, కొన్ని సంస్కృతులలో కొత్త సీజన్‌ వేడుకలతో ముడిపడి ఉంటుంది.

• (ప్రకృతికి, పునరుద్ధరణకు ఈ కనెక్షన్‌ రోజు ప్రాముఖ్యతను పెంచుతుంది. మానవులు, పర్యావరణం పరస్పర అనుసంధానాన్ని గుర్తు చేస్తుంది.

• మేడే చాలా ముఖ్యమైనది ఎందుకంటే ఇది కార్మికుల సహకారం, కార్మికుల హక్కుల కోసం కొనసాగుతున్న పోరాటం. అంతర్జాతీయ సంఘీభావం ప్రాముఖ్యతను హైలైట్‌ చేస్తుంది.

• ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న కార్మికుల హక్కులను, సమాన అవకాశాలను కల్పించే విధంగా అవకాశాలను సూచించే రోజు అని చెప్పుకోవచ్చు.

_ సమాప్తం_