ఇంతకంతయితే అంతకెంతో?
కూచిపూడి గ్రామంలో భరతనాట్యం, వీధిభాగవతం ప్రత్యేకంగా ప్రసిద్ధి. ఆ గ్రామవాసులు, వేదాంతులు కళా సామర్థ్యంతో మంచి పేరు తెచ్చుకున్నారు. వారు ఒకసారి రాయలవారి సమక్షంలో తమ కళను ప్రదర్శించడానికి వచ్చారు. అయితే, రాయలు రామలింగడిని లోపలికి రానివ్వకూడదని సిఫార్సు చేశారు. రామలింగుడు రాయలవారికి అనుభవమే కదా, అతనికి ఈ ప్రదర్శనలో ఏదో ఒక అల్లరి చేస్తాడని తెలుసుకున్నారు.
ఇక, రామలింగడు మారువేషంలో బయలుదేరాడు. ద్వారం దగ్గర భటులు అతన్ని అడ్డగించారు.
“పండితులకి బహుమానాలు పంచుకుంటారు. అది మీకు తెలియదేమో” అన్నాడు రామకృష్ణుడు.
“పండితులకు బహుమానాలు ఇచ్చేంతమాత్రం మా వల్ల ఏమిటి?” అని వారు ప్రశ్నించారు.
“నాకు ప్రదర్శన చూడడమే ప్రధానం. బహుమానాలు ఇవ్వడానికి నేను ఇక్కడ రాలేదు. బహుమానాలు తీసుకోవడం అనుకుంటే, నేను మీకు వాటిని సమంగా పంచిస్తాను” అన్నాడు రామకృష్ణుడు.
“నిజమేనా?” అని ఆశగా అడిగారు. “దేవుడి మీద ఒట్టు” అని చెప్పి, వారు అతన్ని లోపలికి పంపించారు.
అప్పుడు ప్రదర్శన మొదలయ్యింది. వేదిక మీద గోపికలు కృష్ణుడి అల్లరి పనులను యశోదకు చెప్పుతున్న సన్నివేశం ప్రదర్శించారు. యశోద కృష్ణుణ్ని మందలిస్తున్నట్లు నటించబడింది.
తగినంత సేపు ప్రదర్శన కొనసాగింది. అప్పుడే రామలింగడు కర్ర పట్టుకుని వేదిక మీదకు ఎక్కాడు. కృష్ణ పాత్రధారిని ఇద్దరు బాదాడు. చిన్నికృష్ణుడి వేషం వేసిన అమ్మాయి ఏడవడం మొదలైంది.
ఈ పరిణామం తక్షణమే అందరికీ ఆశ్చర్యం కలిగించింది. “ఏమిటీ గందరగోళం?” అని రాయలవారు కోపంగా అడిగారు. “కర్రతో మాపట్ల ఎలా ప్రవర్తించారో?” అని చెప్పారు.
రామలింగుడు సాదాసీదాగా “నా ఉద్దేశం రసాభాస చేయడం కాదు. ప్రదర్శన మరింత రక్తి కట్టించాలి అనుకున్నాను” అన్నాడు.
“ఏమిటి నువ్వంటావు?” అని రాజు అడిగాడు. “కృష్ణుడు చిన్నగా మందలిస్తే, ప్రదర్శన బాగుంటుంది. అయితే, కర్రతో మందలిస్తే మరింత బాగుంటుందని అనుకున్నాను. మా పిల్లలు అల్లరిచేసినప్పుడు కూడా, నేను మృదువుగా మందలిస్తాను. మీరు కర్రతో ఎలా కొడతారో చూడాలనుకున్నాను” అన్నాడు.
రాయలవారు ఇంకా కోపంగా ఉండి, “ఇతనికి కొరడా దెబ్బలు శిక్షగా ఇవ్వాలి” అని ఆజ్ఞ ఇచ్చారు.
రామలింగడు పక్కకి లెక్కలు వేస్తూ “ఇరవై... రెండు... ఇద్దరు అంటే ఒక్కొక్కరికి పది... రెండోవాడికి పది” అంటూ లెక్కలు చేస్తూ ఉండి, “ఏమిటి? లెక్కలు వేస్తున్నావా?” అని రాజు అడిగాడు.
“మరేమీ లేదు ప్రభూ. నన్ను లోపలికి వదలడానికి - ద్వారపాలకులిద్దరికీ - నాకిక్కడ లభించేవి చెరిసగం ఇచ్చేస్తానని మాటివ్వవలసి వచ్చింది. నా ఇక్కడ లభించిన ఇరవై కొరడా దెబ్బల శిక్షను వారికి సమంగా పంచాలి కదా? అందుకే లెక్కలు వేస్తున్నాను” అన్నాడు.
ఈ సమాధానం అందరినీ నవ్వించింది. రాయలు రామలింగడికి శిక్షను తొలగించి, అతనిని వదిలేశారు.