ఆలోచనే విజయానికి సోపానం

శ్రీనాధుడు తన జీవితకాలమంతా ఎంతో దర్జాగా గడిపిన ఏకైక తెలుగుకవి. ఈ పండితుడు ఏ రాజస్థానాలలోనికి వెళ్ళినా , గ్రామాంతరాలకు వెళ్లినా మరే పనిమీద అవతలకు వెళ్ళినా సవ్వారీమీద వెళ్ళేవాడు. సంపన్నుడు కావటంవల్ల సవ్వారీని మోసేటందుకు కొందరు బోయీలను జీతాలిచ్చి పోషించేవాడు. పాడిపంటలకు, సిరిసంపదలకు ఏవిధమైన లోటూ లేని ఆ మహాకవి ఇంట ఎంతోమంది నౌకర్లుండేవారు. ఆయన జీవితం మహారాజ భోగాలతో సాగుతుంది.

శ్రీనాధుని పాడి పశువులలోని ఒక ఆవు తప్పిపోయింది. అది ఎంతకూ ఇల్లు చేరలేదు. బోయీలు తప్ప నౌకర్లు మరెవ్వరూ అప్పడింటిలో లేరు. అందువల్ల క్రీనాధుడా బోయీలను పిలిచి “నాయనలారా మన కర్రి ఆవు త్రోవదప్పి ఎక్కడో చిక్కుపడిపోయింది. కనుక మీరు నలుగురు నాలుగుప్రక్కలకూ పోయి దానిని వెదకి తీసుకురండి” అని చెప్పాడు. అప్పటికి చాలారోజులుగా ఇంటివద్దనే ఊరికే కూర్చుని ఉంటున్న ఆ బోయీలు బద్ధకించి, ఆ పని చెయ్యటం తమకు తగిన పని కాదని అభిమానపడి “స్వామి ! మేము బోయీలము కాని పాలేరులము కాము. అది మా పని కాదు. సవ్వారి మోయుటే మా పని మాకు మరొక పని చెప్పుట పాడికాదని పండితులు తమరెరుగరా? దయచేసి మాకాపని చెప్పకండి" అన్నారు. వారి మాటలను విన్న శ్రీనాధుడు సోమరులై వారలా అంటున్నారని గుర్తించి, వారికి తగిన గుణపాఠం చెప్పాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.

“బోయిలూ! మీరన్నమాట నిజమే మీకు మరొకపని చెప్పుట అనుచితమే ఇంట పాలేరు లెవ్వరూ లేరు, ఆవును వెతకుకొనుట నాకు తప్పదు గదా! కనుక నేనే బయలు దేరుతాను. నా సవారీని సిద్ధం చెయ్యండి” అని చెప్పి శ్రీనాధుడు పశువు కొరకు వల్లకీలో బయలుదేరాడు.

'పావమా బోయీలు ఆ పల్లకీని మోస్తూ ఊరంతా ఎంత తిరగసాగినా ఆవు దొరకలేదు. ఈ వీథి కాదని ఆ వీథి ఆ వీధి, కాదని మరో వీధి ఇక్కడకు అక్కడకు అని శ్రీనాథుడు వెళ్ళమంటున్న తావులకల్లా వెళ్ళారు. ఎంతకూ ఆవు కనబడలేదు. పావమా బోయీలు అలసిపోయారు. "స్వామీ! ఇక మేం తిరగలేం” అన్నారు. “అదేమన్న మాటయ్యో సవారీ మొయ్యడానికే కదా మీకు నేను జీతమిస్తున్నది. మరో పనేదీ మీకు నేను చెప్పలేను కదా! మీ పనిని మీరు చెయ్యనంటే ఎలా?. ఆవు దొరికే పర్యంతం నన్ను మీరు నలుప్రక్కలకు తీసుకు వెళ్ళవలసిందే” అన్నాడు.

మరోమాట చెప్పలేక వాళ్ళు పల్లకీని మోస్తూనే వున్నారు. శ్రీనాధుడు ఇటు, అటు, వేగంగా అంటూ వాళ్ళను తిప్పతూనే వున్నాడు. బోయీలకు ఓపికపోయింది. అడుగు వెయ్యలేక పోతున్నారు. ఆయన వెళ్ళమన్నప్పుడు ఆవును వెదకడానికి వెడితేనే బాగుండేది. మోత బరువు కూడా పెట్టుకున్నాం అని పశ్చాత్తాపవడ్డారు.

'తమ పొరపాటును తెలుసుకొన్న బోయీలు “దొరా! మమ్మల్ని మన్హించండి. తొందర పడి తమతో అవిధేయతగా మాట్లాడాం తిరిగి వెతికితే తీరేదానికి మాటజారి మెడమీదకు బరువు కూడా తెచ్చుకున్నాం. మాకు బుద్ధి వచ్చింది. మేమే తిరిగి వెదకి ఆవును ఇంటికి చేరుస్తాం ఇక ఎప్పుడు మా సని కాదని తప్పించుకోం మమ్మల్ని క్షమించండి” అన్నారు.

శ్రీనాధుడు వాళ్ళకు బుద్ధాచ్చినందుకు ఆనందించి ఇంటికి చేరుకున్నాడు. బోయీలు ఇంటిదగ్గర వదలి. ఆవును వెదకేటందుకు నలుగురూ నాలుగు దిక్కులకు బయలుదేరారు. వెతకి ఆవును పట్టుకుని ఇంటికి తెచ్చారు. వారిని చూచి శ్రీనాధుడు “ఇలా సునాయాసంగా తీరేదానికి మరింత బాధను మాటజారి తెచ్చుకున్నారు. ” ఇది నా పని, వాడి పని అని వాదులాడుకోవడం కన్నా ఆ పని యేమిటో ఆలోచించు కుని పని చెయ్యాలి. పని ఎగవెయ్యడానికి కుంటి సాకులు చెబితే తంటా తప్పదు” అని ప్రబోధించాడు.